W tym miejscu przygotowałem dla Ciebie kilka podstawowych informacji o alimentach przedstawionych w formie pytań i odpowiedzi. Mam nadzieję, że lektura pozwoli Ci uporządkować myśli i sformułować pytania, na które chętnie Ci odpowiem podczas spotkania w Kancelarii.
ALIMENTY ZAGADNIENIA OGÓLNE
Na czym polega i kogo obciąża obowiązek alimentacyjny?
Obowiązek alimentacyjny polega na dostarczeniu środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania. Obowiązek ten obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwa.
Od czego zależy wysokość alimentów?
Wysokość alimentów określa się biorąc pod uwagę usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Oznacza to, że znaczenie ma nie tylko to, czy zobowiązany pracuje, ale również to czy i jaką pracę może podjąć przy uwzględnieniu jego wykształcenia, wieku stanu zdrowia itd.
Jaki jest termin przedawnienia roszczeń o alimenty?
Roszczenie o alimenty przedawnia się z upływem trzech lat od dnia wymagalności roszczenia.
Czy obowiązek alimentacyjny jest dziedziczny?
Obowiązek płacenia alimentów nie jest dziedziczny nie przechodzi więc z ojca na syna, ale zaległe alimenty stanowią długi spadku.
W jakich sytuacjach można uchylić się od płacenia alimentów?
Zasadą jest, że osoba zobowiązana do alimentów może uchylić się od ich płacenia w sytuacji, gdy z jakichś względów, żądanie od niej tych alimentów będzie niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Należy pamiętać, że uprawnienie takie nie przysługuje rodzicom w stosunku do ich małoletniego dziecka.
OBOWIĄZEK ALIMENTACYJNY RODZICÓW WOBEC DZIECI
Kiedy rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych wobec dzieci?
Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, do czasu aż będzie ono w stanie utrzymywać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka (np. odziedziczonej nieruchomości oddanej w najem) są wystarczające do pokrycia usprawiedliwionych potrzeb dziecka.
Jaki jest wpływ uzyskania przez dziecko pełnoletności na obowiązek alimentacyjny?
Obowiązek alimentacyjny nie wygasa z momentem uzyskania przez dziecko pełnoletności. Uzyskanie przez dziecko pełnoletności pozwala zwolnić się z obowiązku alimentacyjnego jedynie, gdy wykaże się że dziecko nie dokłada starań w celu usamodzielnienia się lub gdy utrzymanie tego obowiązku będzie stanowiło dla rodziców nadmierny ciężar.
Czy alimenty na dziecko zawsze muszą być w pieniądzu?
Wbrew utartemu przekonaniu alimenty wcale nie muszą być zasądzone w pieniądzu. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego wobec dziecka może również w całości albo w części polegać na osobistych staraniach o utrzymanie i wychowanie dziecka. Dopiero obowiązek drugiego z rodziców będzie realizował się zawsze w pokrywaniu kosztów tego utrzymania i wychowania.
Czy ojczym, macocha i pasierb mogą być uprawnieni lub zobowiązani do alimentów?
Dziecko może żądać alimentów od swojego ojczyma lub macochy, tylko jeśli żądanie takie odpowiada zasadom współżycia społecznego np. ojczym dostało od dziecka pokaźną darowiznę a następnie dziecko popadł w niedostatek z powodu choroby. Sytuacja taka będzie zawsze oceniana przez sąd w oparciu o konkretny stan faktyczny.
Macocha lub ojczym mogą żądać od dziecka alimentów jeśli, nawet przed zawarciem małżeństwa, przyczyniali się do wychowania i utrzymania dziecka, a żądanie takie odpowiada zasadom współżycia społecznego.
ALIMENTY NA RZECZ BYŁYCH MAŁŻONKÓW
W jakich sytuacjach małżonek niewinny rozkładu pożycia może domagać się alimentów od małżonka uznanego za wyłącznie winnego rozkładu pożycia?
Małżonek niewinny rozkładu pożycia może domagać się od małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia nie tylko w sytuacji gdy znajdzie się w niedostatku, ale również wtedy, gdy rozwód doprowadził do istotnego pogorszenia jego sytuacji materialnej.
Czy małżonek uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia może żądać alimentów?
Małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia nie jest uprawniony do żądania alimentów, nawet jeśli znajduje się w niedostatku.
Kiedy małżonek uznany za współwinnego rozkładu pożycia może domagać się alimentów?
Jeśli małżonek współwinny rozkładu pożycia, znajdzie się w niedostatku, to może żądać od drugiego współwinnego małżonka alimentów stosownie do swoich potrzeb i możliwości drugiego małżonka.
Czy w sytuacji braku orzeczenia o winie rozkładu pożycia wolno domagać się alimentów?
W sytuacji braku orzeczenia o winie byli małżonkowie mogą wystąpić o alimenty jedynie, gdy znajdą się w niedostatku.
Jak długo trwa obowiązek alimentacyjny między rozwiedzionymi małżonkami?
Czas trwania obowiązku alimentacyjnego zależny jest od tego, czy alimenty płaci małżonek winny czy niewinny rozkładu pożycia. Zasada jest, że obowiązek ten wygasa z momentem zawarcia nowego małżeństwa przez małżonka któremu przysługują alimenty. Jeśli jednak alimenty płaci małżonek niewinny (a więc w sytuacji niedostatku) obowiązek ten wygasa po 5 latach od rozwodu, chyba, że małżonek uprawniony do alimentów wcześniej zawarł małżeństwo.